سطح چهار رشته کلام امامیه با گرایش مبدأ و معاد

سطح چهار آموزشی- پژوهشی کلام امامیه با گرایش مبدأ و معاد چهارمین مقطع از تحصیلات حوزوی و یکی از رشته‏های درختواره حوزه دانشی کلام، ادیان، مذاهب و فرق است كه در آن طلّاب مبانی و مسائل اعتقادی تشیّع و کلام اهل‌بیت علیهم‌السّلام را مطابق قرآن، روایات و عقل به صورت استنباطی می‌آموزند و توان تدریس، تحقیق، نقد، ارائه نظریه و پاسخ به نیازهای علمی و تخصصی این رشته را كسب كرده و پس از دفاع از رساله، دانشنامه سطح چهار کلام امامیه با گرایش مبدأ و معاد را دریافت می‏كنند.

---

سطح چهار آموزشی- پژوهشی کلام امامیه با گرایش مبدأ و معاد چهارمین مقطع از تحصیلات حوزوی و یکی از رشته‏ های درختواره حوزه دانشی کلام، ادیان، مذاهب و فرق است كه در آن طلّاب مبانی و مسائل اعتقادی تشیّع و کلام اهل‌بیت ^{علیهم‌السّلام} را مطابق قرآن، روایات و عقل به صورت استنباطی می‌آموزند و توان تدریس، تحقیق، نقد، ارائه نظریه و پاسخ به نیازهای علمی و تخصصی این رشته را كسب كرده و پس از دفاع از رساله، دانشنامه سطح چهار کلام امامیه با گرایش مبدأ و معاد را دریافت می‏كنند.

اهداف

1. تسلط بر آراء کلامی امامیه در مباحث مبدأ و معاد؛
2. تقویت توان پژوهشی در حد تحلیل، نقد و ارائه نظریه در مباحث مرتبط با کلام امامیه به ویژه موضوع مبدأ و معاد؛
3. ارتقاء توان پاسخ گویی به نیازهای علمی و تخصصی در مباحث مرتبط با کلام امامیه به ویژه موضوع مبدأ و معاد؛
4. تأمین پژوهشگر مورد نیاز و زمینه سازی جهت تولید علم و توسعه دانش در زمینه کلام امامیه به ویژه موضوع مبدأ و معاد؛
5. تأمین استاد مورد نیاز در مباحث تخصصی کلام امامیه به ویژه موضوع مبدأ و معاد.

عناوین و مشخصات كلی دروس

ردیف	عنوان درس	ساعت
1	خارج اصول(دو سال)	220
2	خارج فقه (دو سال)	220
3	تحقیق فقهی و اصولی 1 و 2	64
4	دروس تخصصی مشترک رشته کلام امامیه	288
5	دروس اختصاصی گرایش مبدا و معاد	288
6	رساله علمی (پایان‌نامه)	288
جمع ساعات		1368

 

دروس پیش نیاز

هدف	ساعت	عنوان درس	ردیف
بررسی اجتهادی و عقلانی آیات و روایات در عرصة راه‌های معرفت و شناخت خدا، براهین اثبات خدا، آیات آفاقی و انفسی، موانع و حجاب‌های معرفت و مسائل و شبهات مرتبط با معرفت‌الله	32	مبدأ شناسی (1): معرفت‌الله	1
شناخت دقیق دیدگاه قرآن کریم و روایات در زمینة حقیقت اسماء و صفات الهی به صورت عقلی– نقلی	32	مبدأ شناسی (2): اسماء و صفات الهی	2
شناخت دقیق دیدگاه قرآن کریم و روایات در زمینة توحید و اقسام آن همراه با بررسی مفهوم شرک و اقسام آن به صورت عقلی ـ نقلی	32	مبدأ شناسی (3): توحید و شرك	3
شناخت دقیق دیدگاه قرآن و احادیث در مورد افعال الهی به ویژه مسألة عدل و حكمت خداوند همراه با پاسخ به مسئلة شرّ	32	مبدأ شناسی (4): افعال الهی	4
شناخت دقیق دیدگاه‌ قرآن و روایات در مورد ادلّه و براهین اثبات معاد، ویژگی‌ها و مواقف معاد و مسائل مرتبط با آن و پاسخ به شبهات مرتبط	32	معادشناسی	5
شناخت مباحث مهم مربوط به نفس انسان، ابعاد، قوا و کارکردهای آن مانند حدوث و قدم نفس، رابطه روح و جسم، مراحل خلقت، تجرد روح، سعادت و شقاوت انسان	32	انسان شناسی	6
	192	جمع کل

 

دروس مشترک:

ردیف	عنوان درس	تعدادساعت	هدف
1	شناخت عقلی خداوند	32	بررسی تحلیلی و استدلالی امکان و چگونگی شناخت عقلی خدا و بررسی براهین اثبات وجود خدا با محوریت مباحث عقلیِ کتاب و سنت و پاسخ به شبهات
2	نظام عدل الهی	32	بررسی تحلیلی و استدلالی دیدگاه قرآن، احادیث و عقل درباره حقیقت، گستره و براهین عدل الهی و نقد شبهات مربوطه
3	نظام هدایت الهی	32	بررسی تحلیلی و استدلالی حقیقت و انواع هدایت الهی و نقش خداوند، انسان و سایرین در هدایت بشر بر اساس آیات، روایات و عقل به همراه ارزیابی دیدگاه‏های متکلمان و پاسخ به شبهات مربوطه
4	آفرینش و آفریده ها	32	بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین مباحث درباره آفرینش جهان، عوالم و آفریده‏های خدا، بر اساس آیات، روایات و عقل به همراه ارزیابی آراء متناظر و پاسخ به شبهات مربوطه
5	حقیقت و آفرینش انسان	32	بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین مباحث انسان شناسی مانند حقیقت انسان، چگونگی و مراحل آفرینش و اهداف خلقت انسان بر اساس دیدگاه آیات، روایات و عقل و پاسخ به شبهات مربوطه
6	وحی شناسی	32	بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین مسائل وحی مانند: ماهیت و چیستی، اقسام، ویژگی‏ها و مراحل نزول وحی از منظر قرآن، روایات و عقل و پاسخ به شبهات مربوطه
7	نظام ولایت الهی	32	بررسی تحلیلی و استدلالی دیدگاه قرآن، روایات و عقل در خصوص مهمترین مباحث نظام ولایت الهی مانند ماهیت و چیستی ولایت، انواع و مراتب آن( خدا، رسول، امام و فقیه)
8	چیستی و فلسفه امامت	32	بررسی تحلیلی و استدلالی چیستی و فلسفه امامت بر اساس آیات، روایات و عقل و همراه با پاسخ به شبهات مربوطه
9	اصول بنیادین معاد	32	بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث بنیادین معاد مانند ماهیت، امکان و مهمترین ادله معاد بر اساس آیات، روایات و عقل و همراه با پاسخ به شبهات مربوطه
جمع		288

 

دروس تخصصی:

ردیف	عنوان درس	تعدادساعت	هدف
1	معرفت فطری و معرفت قلبی خداوند	32	بررسی تحلیلی و استدلالی دیدگاه قرآن، روایات و عقل درباره حقیقت معرفت قلبی و معرفت فطری خداوند و تبیین عوامل و موانع شکوفایی فطرت و ارزیابی دیدگاه‏های مختلف
2	وحدانیت خداوند	32	بررسی تحلیلی و استدلالی حقیقت توحید، مراتب و دلائل و آثار آن از منظر قرآن، روایات و عقل همراه با ارزیابی دیدگاه‏های مختلف
3	وجود شناسی و معنا شناسی اسماء و صفات خداوند	32	بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث مرتبط با حقیقت اسماء و صفات الهی و نسبت آن‏ها با ذات و نیز مباحث مرتبط با معنای صفات الهی و چگونگی اطلاق اسماء بر خداوند در پرتو آیات و روایات و عقل همراه با ارزیابی دیدگاههای مختلف
4	نظام فعل الهی	32	بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین مباحث مربوط به حقیقت، اقسام و احکام فعل خداوند بر اساس آیات، روایات و عقل به همراه ارزیابی دیدگاه‏های متکلمان و پاسخ به شبهات مربوطه
5	مساله شر	32	بررسی تحلیلی و استدلالی مهمترین دیدگاه ها درباره چیستی و اقسام شرور، و ارتباط آن با عدل الهی بر اساس آیات، روایات و عقل و پاسخ به شبهات مربوطه
6	امر بین امرین	32	بررسی تحلیلی و استدلالی دیدگاه قرآن، احادیث و عقل در موضوع فاعلیت انسان و نسبت آن با فاعلیت خداوند و بررسی تقریرهای مختلف نظریه أمر بین أمرین
7	مرگ و حیات برزخی	32	بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث مربوط به حقیقت و احوال مرگ، قبر و حیات برزخی و احکام آن از دیدگاه قرآن، روایات و عقل و بررسی آراء متفکران اسلامی
8	قیامت و مواقف آن	32	بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث مربوط به دیدگاه قرآن و اهل بیت علیهم السلام در موضوع احوال انسان در مواقف قیامت و بررسی آراء مرتبط
9	نظام پاداش و کیفر اخروی	32	بررسی تحلیلی و استدلالی مباحث مربوط به حقیقت ثواب و عقاب و بهشت و دوزخ و موجبات و مسقطات پاداش و کیفر در پرتو قرآن و روایات و بررسی تفسیر ها و تحلیل‏های متفکران اسلامی در این زمینه
جمع		288