سطح سه رشته امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام
سطح سه رشته امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام، سومین مقطع از تحصیلات حوزوی و یکی از رشتههای حوزه دانشی «کلام، ادیان، فرق و مذاهب» است كه در آن طلاب، ضمن شناخت عمیق مسائل اعتقادی امامیه، مبانی و مسائل امامت را به صورت استدلالی آموخته و توانایی پاسخگویی به نیازهای مربوط و توان تحقیق در حد تحلیل و بررسی تطبیقی و نقد، تبلیغ و تدریس آن را پیدا می‌كنند و در پایان، موفق به دریافت دانشنامه سطح سه رشته امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام می‌شوند.
سطح سه رشته امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام، سومین مقطع از تحصیلات حوزوی و یکی از رشتههای حوزه دانشی «کلام، ادیان، فرق و مذاهب» است كه در آن طلاب، ضمن شناخت عمیق مسائل اعتقادی امامیه، مبانی و مسائل امامت را به صورت استدلالی آموخته و توانایی پاسخگویی به نیازهای مربوط و توان تحقیق در حد تحلیل و بررسی تطبیقی و نقد، تبلیغ و تدریس آن را پیدا می‌كنند و در پایان، موفق به دریافت دانشنامه سطح سه رشته امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام می‌شوند.
اهداف
- شناخت عمیق نسبت به مسائل و مبانی عقلی و نقلی امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام ؛
- ایجاد توان تحقیق در حد تحلیل و بررسی تطبیقی و زمینه‌سازی جهت تألیف در زمینه امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام ؛
- شناخت و نقد دیدگاه‌های انحرافی و تقویت توان پاسخگویی به پرسش‌ها و شبهات روز در حوزه امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام ؛
- ایجاد توان تدریس مباحث امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام در سطوح پایین‌تر؛
- تربیت مبلغان مسلط به معارف و مسائل امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام ؛
- تربیت طلاب مستعد جهت ورود به سطوح بالاتر؛
- شناخت استدلالی و عمیق مسائل فقهی و اصولی؛
- تقویت بنیه اجتهاد و استنباط در مباحث امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام.
جدول دروس پیش‌نیاز
| ردیف | عنوان درس | ساعت | اهداف |
| 1 | كلام اسلامی 1 و 2 و 3 | 96 | شناخت استدلالی مباحث خداشناسی (ذات، صفات فعلیه و ذاتیه، مراتب فعل الهی)، نبوت (ضرورت، ویژگی‌ها، وظایف و اختیارات، نبوت و خاتمیت پیامبر اسلام) و معاد (حقیقت مرگ، عالم برزخ، قیامت و ویژگی‌های آن) |
| 2 | معرفت‌شناسی | 32 | شناخت استدلالی راه‌ها و ابزار شناخت و ارزیابی آنها |
| 3 | فرق و مذاهب كلامی | 32 | آشنایی با آموزه‌ها، روشها و كتب اصلی فرقه‌های مهم تشیع و تسنن |
| 4 | كلیات و تاریخ علم كلام | 32 | شناخت علم كلام (فرق آن با فلسفه و علوم دیگر)، موضوع، غایت و مبانی آن، تبیین حجیت روش‌های عقلی و نقلی و شرایط آنها و آشنایی با سیر تكوّن و تطور علم كلام، مشرب‌های كلامی، متكلمین بزرگ، منابع و مآخذ مهم كلامی |
| 5 | قواعد كلامی | 32 | شناخت استدلالی قواعد اساسی علم كلام مانند: حجیت عقل، حسن و قبح عقلی، لطف، معلل به اغراض بودن افعال خدا، وجوب شكر منعم، امتناع نقض غرض، وجوب انجام اصلح بر خدا و قبح عقاب بلابیان |
| 6 | مسائل جدید كلامی | 32 | شناخت مهمترین مسائل جدید كلامی، مانند: منشأ دین، تكثرگرایی، علم و دین و قلمرو دین |
| 7 | تاریخ معاصر | 32 | بررسی تحلیلی تاریخ فرهنگی، اجتماعی و سیاسی صد سال اخیر ایران |
| 8 | روش تحقیق | 32+16
نظری عملی |
آشنایی با روش‌های عمومی پژوهش و كیفیت بهره‌برداری از منابع |
| 9 | زبان انگلیسی (عمومی) | 32+16
نظری عملی |
ایجاد توان درك مطلب و ترجمه متون ساده انگلیسی |
| جمع | 384 | ||
عناوین و مشخصات كلی دروس
| ردیف | عنوان | ساعت |
| 1 | دروس عمومی | 624 |
| 2 | دروس تخصصی مشترک رشته امامت | 656 |
| 3 | دروس تخصصی گرایش امامت | 672 |
| جمع كل | 1952 | |
عناوین و مشخصات تفصیلی دروس
- دروس عمومی
| ردیف | عنوان درس | ساعت | اهداف |
| 1 | فقه | 160 | شناخت استدلالی مسائل مهم فقه طبق برنامه مركز مدیریت در سطح سه (از القول فی ماهیه العیب تا آخر مکاسب |
| 2 | اصول | 320 | شناخت استدلالی مباحث مهم اصولی طبق برنامه مركز مدیریت در سطح سه (جلد اول كفایه الاصول از ابتدای المقصد الثانی فی النواهی تا پایان جلد دوم) |
| 3 | عربی معاصر | 32+16
نظری عملی |
ایجاد توان بهره‌گیری از متون عربی جدید در حوزه امامت و مهدویت |
| 4 | روش تحقیق پیشرفته | 32+16
نظری عملی |
کسب مهارت‌های تحقیق و پژوهش در مسائل امامت و مهدویت با آموزش روش‌های تحقیق و كیفیت بهره‌برداری از ابزار و منابع |
| 5 | روش تدریس | 32+16
نظری عملی |
ایجاد توان مهارت تدریس با آموزش روشها و فنون كلاس‌داری و ارزشیابی |
| جمع | 624 | ||
- دروس مشترک رشته امامت
| ردیف | عنوان درس | ساعت | هدف |
| 1 | مبانی و قواعد علم کلام | 32 | شناخت و تبیین مبانی، روشها و قواعد علم کلام، مانند: حجیّت عقل و نقل، حسن و قبح عقلی، قاعده لطف، امتناع نقض غرض، وجوب شکر منعم، هدفداری خدا، حجیّت خبر واحد در مسائل اعتقادی |
| 2 | منطق فهم قرآن و حدیث | 32 | شناخت اصول و روش فهم صحیح قرآن و حدیث |
| 3 | تاریخ حدیث | 32 | شناخت جایگاه، منشأ پیدایش و سیر تحوّل و تطوّر حدیث(مکاتب و مجامع) |
| 4 | تاریخ تشیع | 32 | تحلیل و بررسی چگونگی پیدایش و سیر تحول تشیّع و تبیین تاریخ مرجعیت شیعه در دوران غیبت صغری و کبری و دولتهای مهم شیعی از آغاز تا کنون |
| 5 | امامت عامه 1 و 2 | 64 | شناخت دقیق دیدگاه قرآن و روایات در مورد حقیقت امامت و ولایت، نیاز به امام، ولایت تکوینی و تشریعی، مقامات، ویژگی‌ها، وظائف و اختیارات امام، مناصب امام (مانند: مرجعیت علمی، هدایت و رهبری اجتماعی، مناصب حكومتی)، عدم تعارض امامت با خاتمیّت و … به همراه بررسی و پاسخ به شبهات مرتبط |
| 6 | امامت خاصه 1 و 2[1] | 64 | اثبات و تبیین عقلی و نقلی امامت امیرالمومنین علیه‌السلام و سایر ائمه علیهم‌السلام و نقد ادله خلافت خلفا و پاسخ به شبهات مرتبط(با تاکید بر شبهات زیدیه، اسماعیلیه و واقفیه) |
| 7 | تحلیل سیره معصومین علیهم‌السلام 1و2 | 64 | تحلیل و بررسی سیره سیاسی و اجتماعی پیامبر اعظم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و اهل بیت علیهم‌السلام از دوره بعثت تا آغاز غیبت صغری |
| 8 | ولایت فقیه | 32 | تبیین استدلالی نظام ولایت فقیه در عصر غیبت و شناخت استدلالی شرائط، وظایف و اختیارات ولی فقیه با رویكرد پاسخ به شبهات |
| 9 | وظایف امت نسبت به امام | 32 | تبیین و تحلیل وظایفی مانند: معرفت، بیعت، اطاعت، تولی و تبری، محبت، اخذ علوم، نصیحت و احیاء امر ائمه علیهم‌السلام بر اساس آموزههای مکتب اهل بیت علیهم‌السلام |
| 10 | ماخذ شناسی امامت | 8+16
نظری – عملی |
معرفی و بررسی توصیفی و تحلیلی منابع و كتب مهم امامت و مهدویت در فرق اسلامی، بویژه منابع امامیه مانند: الشافی، شرح التجرید، الالفین، دلائل الصدق، الغدیر، عبقات الانوار، احقاق الحق، الغیبه نعمانی، الغیبه طوسی، كمال الدین صدوق، فتن ابن حماد و عقد الدرر شافعی |
| 11 | شبهه‌شناسی امامت | 32 | بررسی تحلیلی و پاسخ به شبهات جدید و مبتلابه در مباحث امامت مانند: مشروعیت، مقبولیت، رابطه امامت و خاتمیت |
| 12 | فرق انحرافی 1 و 2 | 64 | شناخت و بررسی جریانشناسی تاریخی، مبانی فکری، آراء و شخصیتهای مهم فرق انحرافی مانند: بهائیت و وهابیت و نقد مهمترین آراء آنها در موضوع امامت و مهدویت |
| 13 | مهارت‌های مناظره و ارتباط | 8+16
نظری – عملی |
ایجاد توان مناظره و ارتباط مؤثر همراه با شناخت و بررسی روش‌های استدلال در مناظرات با پیروان فرق انحرافی |
| 14 | روش تبلیغ | 32 | شناخت و بررسی مهمترین اهداف، اصول، ارکان و روش‌های تبلیغ |
| 15 | زبان تخصصی 1 و 2 | 64+32 نظریعملی | ایجاد توان فهم متون انگلیسی یا عربی[2] در حوزه امامت و مهدویت |
| جمع ساعات | 656 | ||
- دروس اختصاصی گرایش امامت
| ردیف | عنوان درس | ساعت | هدف درس |
| 1 | چیستی و فلسفه امامت | 32 | بررسی تحلیلی و استدلالی چیستی و فلسفه امامت بر اساس دیدگاه آیات، روایات و عقل و پاسخ به شبهات مربوطه |
| 2 | نظریههای امامت و خلافت | 32 | تحلیل و بررسی نظریههای امامت از دیدگاه مذاهب (فِرق شیعه و اهل سنت) به همراه بررسی و پاسخ به شبهات |
| 3 | شرایط امامت1 (عصمت) | 32 | بررسی تفصیلی و تحلیلی ضرورت، ماهیت، منشاء، گستره و ادله عصمت امام از منظر فریقین و پاسخ به شبهات آن[3] |
| 4 | شرائط امامت 2 (علم) | 32 | بررسی تفصیلی و تحلیلی ضرورت، ماهیت، منبع، گستره و ادله علم امام از منظر فریقین و پاسخ به شبهات آن[4] |
| 5 | مناصب و خصائص امام از دیدگاه شیعه | 32 | بررسی تفصیلی و تحلیلی منصب ولایت، انواع ولایتها و خصائص امام از دیدگاه شیعه |
| 6 | امامت امیرالمومنینعلیه‌السلام | 32 | بررسی تفصیلی و استدلالی اهم ادله امامت امیرالمومنینعلیه‌السلام و پاسخ به شبهات |
| 7 | امامت اهل بیتعلیهم‌السلام | 32 | بررسی تفصیلی و استدلالی اهم ادله امامت اهل بیت علیهم‌السلام از منظر قرآن، روایات و عقل به همراه پاسخ به شبهات مرتبط |
| 8 | نقد ادله خلافت خلفا | 32 | بررسی تحلیلی و نقد ادله خلافت خلفای سه گانه از منظر قرآن، روایات، عقل و تاریخ |
| 9 | مهدویت | 32 | تبیین اشتراکات و اختلافات اعتقاد به مهدویت در مذاهب اسلامی مانند: اصالت مهدویت، تولد، طول عمر، فلسفه غیبت و انتظار، آثار وجودی امام غائب، ظهور و علائم آن |
| 10 | شبهه‌شناسی مهدویت | 32 | بررسی تحلیلی و پاسخ به شبهات جدید و مبتلابه در مباحث مهدویت |
| 11 | کلام مقارن | 32 | تبیین اصول عقیدتی (توحید، نبوت، معاد) شیعه بر محور آرا متکلمان شیعه و مقایسه آن با سائر مذاهب اسلامی همراه با نقد و بررسی دیدگاهها |
| 12 | عقائد خاص شیعه | 32 | تبیین عقائد ویژه امامیه همچون بداء، الامر بین الامرین، رجعت و … بر پایه کتاب، سنت و عقل و پاسخگویی به شبهات مخالفان |
| 13 | منابع معرفتی فریقین | 32 | ارزیابی و بررسی مقایسه ای منابع اندیشه شیعه و سنی (قرآن، سنت، عقل، اجماع، قیاس، مصالح مرسله و …) |
| 14 | مبانی اعتبارسنجی احادیث اهل سنت | 32 | تبیین مصطلحات الحدیث و مهمترین مبانی و قواعد اعتبارسنجی احادیث در اهل سنت با تأکید بر احادیث امامت |
| 15 | مبانی اعتبارسنجی احادیث امامیه | 32 | شناخت مبانی و رویکردهای امامیه در اعتبارسنجی احادیث و قواعد آن با تأکید بر احادیث امامت به همراه بررسی و پاسخ به شبهات |
| 16 | پايان‌نامه | 192
عملی |
ارائة يك پژوهش جامع، همراه با نقد و بررسي و تتبّع كافي در موضوع امامت |
| جمع ساعات | 672 | ||
[1] – گذراندن درس امامت خاصه 1 و 2 برای دانش پژوهان گرایش مهدویت الزامی بوده و برای سایر گرایشها اختیاری است.
[2]. انتخاب زبان تخصصی در این درس بر عهده گروه علمی – تربیتی می‌باشد.
[3] . بررسی و پاسخ به شبهات جدید مورد تاکید می‌باشد.
[4] . بررسی و پاسخ به شبهات جدید مورد تاکید می‌باشد.
ثبت دیدگاه شما