نسخهٔ خطی ترجمهٔ فارسی کتاب «النهایة» نوشتهٔ شیخ طوسی

در این بخش، اشیای فرهنگی شیعه (مانند سکه ها، نسخه های خطی، نگاره ها، بناها و امثال آن)، که همگی پیش از صفویه تولید شده اند، عرضه خواهد شد. اهمیت اشیای فرهنگی در این است ارتباطی وثیق با زندگی اجتماعی دارند. لذا می توان آنها را به عنوان یکی از مهم ترین منابع تاریخ اجتماعی به شمار آورد.

---

نسخهٔ خطی ترجمهٔ فارسی کتاب «النهایة» نوشتهٔ شیخ طوسی (درگذشته در سال 460).

این نسخه در سال 686 نوشته شده (عکس دوم را ببینید) و مترجم آن مشخص نیست.

این نسخه به شماره 328-ج در کتابخانهٔ دانشکدهٔ حقوق دانشگاه تهران نگهداری می شود.

فقه مورد نیاز تمام گروه های جامعه به شمار می رود و تمامی اقشار جامعه (پیر و جوان، زن و مرد، ثروتمند و فقیر و …) به دانستن آن احتیاج دارند؛ اما مباحث کلامی و امثال آن چندان مورد نیاز تمامی گروه های جامعه نیست.

شیخ طوسی سه کتاب مهم در فقه دارد که عبارتند از «النهایة»، «المبسوط» و «الخلاف».
کتاب النهایة فتوایی (مثل رساله های امروزین) و مختصر (چاپ شده در یک جلد) است، اما دو کتاب دیگر استدلالی و مفصل هستند (المبسوط در 8 جلد چاپ شده و الخلاف در 6 جلد).

اگر کسی بخواهد دو کتاب المبسوط و الخلاف را بخواند، قطعا عربی بلد است و نیازی به ترجمهٔ این دو کتاب نیست، اما کتاب فتوایی شیخ طوسی (یعنی النهایة) مورد نیاز مردم و جامعهٔ فارسی زبان بوده، که به فارسی ترجمه شده است؛ و همان طور که گفتم مورد نیاز تمامی اقشار جامعه بوده است.

به علاوه باید گفت اگر این کتاب مورد نیاز عده ای محدود بود، ترجمه نمی شد؛ لذا به نظر می رسد عده زیادی به ترجمهٔ این کتاب نیاز داشتند، که شخصی به انجام آن اقدام کرده است.