اندیشه مهدوی یک اندیشه کلان توحیدی و تمدنی است

مدیر حوزه های علمیه، اندیشه مهدوی را یک اندیشه کلان توحیدی و تمدنی دانست و گفت: امروز ما باید بکوشیم اندیشه تمدنی را در فلسفه و کلام و فقه و دانش های اسلامی خود استکشاف کنیم و به نظامات کلان فقهی دست یافته و اندیشه عقلی و فلسفی ما بتواند آن نظامات جامع اسلام را […]

---

مدیر حوزه های علمیه، اندیشه مهدوی را یک اندیشه کلان توحیدی و تمدنی دانست و گفت: امروز ما باید بکوشیم اندیشه تمدنی را در فلسفه و کلام و فقه و دانش های اسلامی خود استکشاف کنیم و به نظامات کلان فقهی دست یافته و اندیشه عقلی و فلسفی ما بتواند آن نظامات جامع اسلام را استنباط، استخراج، استکشاف و ترویج و تبلیغ کند.

به گزارش خبرنگار شفقنا در قم، آیت الله علیرضا اعرافی در شانزدهمین همایش بین المللی دکترین مهدویت که به صورت مجازی و حضوری محدود با رعایت پروتکل های بهداشتی در مسجد جمکران برگزار شد، اظهار داشت: یکی از ابعاد و منظرهای مهدویت درحقیقت خط یگانه توحیدی و طرح کلی حرکت انبیا و اولیای الهی است چراکه مهدویت و جامعه مهدوی خلاصه پیام های آسمانی و جلوه گاه همه تجربه های توحیدی به شمار می آید.

او نگاه کلان و تاریخی و تمدنی به مهدویت را ضروری دانست و افزود: نگاه های مختلفی به دین وجود دارد؛ یک نگرش، دین را حاشیه و تعلیقه ای بر زندگی بشر می داند و معتقد است بشر دارای اصول، قواعد و ضوابطی است که زندگی خود را در ساحت های مختلف فردی، اجتماعی، اقتصادی و… بر آن استوار می سازد. ادیان آمده اند یک تعلیقه ای بر این زندگی شکل یافته و برآمده از عقل و تجربه بشری بزنند و این تعلیقه در حاشیه زندگی قرار دارد و تنها توصیه و راهنمایی هایی به بشر می کند.

مدیر حوزه های علمیه به نگاه و تفسیر دیگری از دین اشاره کرد و گفت: در این نگاه، دین دارای تعالیم گسترده و فراوان است که با تجربه و دستاوردهای بشر عجین شده و دامنه زیادی از زندگی بشر را فرا می گیرد و فراتر از تعلیقه ای (حاشیه) بر زندگی بشر و امور معنوی و قلبی و باورهای اوست.

او به تشریح نگاه و تفسیر تمدنی از دین به عنوان نگاه سوم به نقش دین در زندگی بشر پرداخت و خاطرنشان کرد: وقتی دین را تمدنی دانستیم، دین روح نظامات زندگی بشر و دارای منظومه ای منسجم از اندیشه های الهی و آسمانی می شود ضمن اینکه تجربه علمی و عقلی بشر را هم محترم می شمارد.

آیت الله اعرافی یادآور شد: ما این تفسیر تمدنی در دین را می پذیریم با حفظ ارزش هایی که برای عقل و علم و تجربه و دستاوردهای بشری قائل هستیم اما معتقدیم اندیشه اسلامی، یک اندیشه کلان، کلی و درختواره ای است که به همه قلمروهای بشر جان و جهت می دهد.

او با بیان اینکه روح تمدنی در همه ادیان الهی بوده اما طرح واره تمدنی، جلوه های نیمه تمام و تام دارد، ادامه داد: در همه ادیان خرد، این جلوه تمدنی به صورت نیمه تمام رخ نموده است. در ادیان بزرگی که پیامبران اولوالعزم مبشر آن بوده اند به شکل برجسته تری این اندیشه تمدنی، ظهور و بروز پیدا کرده است و در اندیشه اسلامی، این روح تمدنی و اندیشه کلام به صورت تام، ظهور و بروز پیدا کرده است.

مدیر حوزه های علمیه نشانه های یک اندیشه های تمدنی را برشمرد و گفت: مهمترین شاخصه اندیشه تمدنی، فرازمانی، فرامکانی، فراساحتی و فرانجاحی بودن است و از معارف متنوع و چندساحتی و قلمرویی برخوردار است.

او شاخصه دیگر اندیشه تمدنی را انتظام و درختوارگی و به هم پیوستگی و انسجام دانست و ابراز داشت: این سیستم به هم پیوسته فراگیر و منسجم از عقلانیت و توانایی انعطاف و پاسخگویی به نیازهای متنوع برخوردار است.

آیت الله اعرافی گفت: اوج تمدن توحیدی در اسلام و به شکل تمدن اسلامی و اندیشه تمدنی که در قرآن و سنت ظهور یافته، رسیده است. اما تحقق و پیاده سازی اندیشه تمدنی توحیدی و اسلام به صورت گام به گام و مرحله به مرحله است و اوج این اندیشه جامع و الهی در عصر مهدوی خواهد بود لذا ما یک تطور تدریجی توحیدی داریم که از آدم (ع) شروع می شود و در اسلام تفسیر کامل پیاده می کند. در مقام پیاده سازی هم قبل از اسلام بود و بعد از بعثت هم با حضور پیامبر اکرم (ص) جلوه کامل و تمام یافت ولی تحقق و پیاده سازی جامع آن در عصر مهدوی است.

او شاخصه ها و ویژگی های جامعه عصر ظهور را برشمرد و با اشاره به آیاتی از قرآن کریم، نوید ظهور حضرت مهدی (ع) و اکمال دین را یادآور شد و تصریح کرد: قرآن و کتب پیشین به یک واقعه بزرگی مژده داده اند که در آن رستاخیز بزرگ، نور خدا در زمین به کمال و تمام جلوه گر می شود و دین خدا بر همه افکار و آرای دیگر غلبه پیدا می کند و صالحان عالم، وارثان یک دست عالم خواهند شد.

مدیر حوزه های علمیه گفت: این خط یگانگی توحیدی که در مقام علم و نظر در رسالت پیامبر جلوه گر شد و در مقام عمل و اقدام در جامعه مهدوی پیاده خواهد شد، با دو اصل در طول تاریخ انسجام می یابد. یکی اینکه همه انبیای الهی و اوصیای آنها هم مبشّر به رسالت رسول خدا بودند و هم مبشّر عصر مهدوی و حتی از آنها میثاق گرفته شده است که این دو اتفاق را مژده دهند.

او جامعه مهدوی را مظهر تام تحقق همه آمال و ایده های تمدنی، تاریخی و توحیدی دانست و ادامه داد: حرکت انبیا یک طرح کلان توحیدی و تمدنی است و مسیر تکاملی خود را در مقام نظریه طی می کند و به رسالت رسول خدا می رسد و مسیر تکاملی عملی خود را طی می کند تا به ظهور امام عصر (عج) می رسد.

آیت الله اعرافی به مسئله رجعت اشاره کرد و افزود: قصّه رجعت یعنی تکامل تاریخ چنان رقم خورده است که پایه های عقلی و زمینه های تکوینی فراهم شده که اینقدر زمین و زمان به آخرت شده و به آسانی، بزرگانی که به آخرت پر کشیده اند، در عالم مادی هم ظهور پیدا کنند و انبیا و اولیا و بزرگان تاریخ مجددا به دنیا باز گردند. از سوی دیگر جامعه مهدوی جهان را آماده قیامت می کند و فاصله دنیا و آخرت اینقدر به هم نزدیک شده است. با رجعت همه نشانه های غیب هویدا می شود.

او اندیشه مهدوی را یک اندیشه کلان توحیدی و تمدنی دانست و گفت: در پرتو انقلاب اسلامی باید گام های بزرگی به سمت آن جامعه مهدوی برداریم. جامعه منتظر از الگوی مهدوی الهام می گیرد و تلاش می کند به آن نزدیک بشود. امروز ما باید بکوشیم اندیشه تمدنی را در فلسفه و کلام و فقه و دانش های اسلامی خود استکشاف کنیم و برای این مسئله باید فقه ما فقه اصیل اما معاصر شود و در کنار ابعاد فردی، بعد اجتماعی اسلام را استکشاف کند و به نظامات کلان فقهی دست یابد و اندیشه عقلی و فلسفی ما باید بتواند آن نظامات جامع اسلام را استنباط، استخراج، استکشاف و ترویج و تبلیغ کند.

مدیر حوزه های علمیه در پایان سخنان خود با بیان این که موتور محرک تمدن اسلامی، اندیشه اسلامی و تبیین حقایق دین است، گفت: حوزه و حوزویان بر این پیمان آسمانی(تمدن اسلامی)، میثاق نامه ای داریم تا در مسیر انقلاب اسلامی، اندیشه تمدنی اسلام را دنبال کرده ساماندهی کنیم و به سرمنزل مقصود برسانیم.

منبع: شفقنا