امامت و ولایت در قرآن
این کتاب به بررسی موضوع امامت از رهگذر قرآن کریم و سنت شریف با هدف روشن شدن حقیقت و پاسخگویی به شبهههای برخی از دانشمندان که منکر وجود آیات قرآنی برای اثبات امامت و ولایت پرداخته است. ابتدا به خلافت به عنوان زیربنای کمال انسانی و هدف آن پرداخته است و ذکر مینمایند که دو […]
این کتاب به بررسی موضوع امامت از رهگذر قرآن کریم و سنت شریف با هدف روشن شدن حقیقت و پاسخگویی به شبهههای برخی از دانشمندان که منکر وجود آیات قرآنی برای اثبات امامت و ولایت پرداخته است. ابتدا به خلافت به عنوان زیربنای کمال انسانی و هدف آن پرداخته است و ذکر مینمایند که دو نوع خلافت و جانشینی (الهی و بشری) در قرآن کریم به کار رفته است و مراد جانشینی در آیه خلافت جانشینی الهی است.
نویسندگان در ادامه به ویژگیها و عناصر لازم برای امامت، اولی الامر، آیه مباهله، آیه ولایت، مفهوم قرآنی ولایت، آیه تبلیغ، آیه اکمال، آیه علم الکتاب، آیه بینه، آیه تطهیر و … اشاره مینمایند. نگارندگان در پایان به نتیجهگیری میپردازند و بیان میکنند که ولایت امامان علیهم السلام یک حقیقت مسلم قرآنی است و در آیات متعددی مطرح شده و این جانشینی با تعیین الهی انجام میگیرد و مردم در آن نقشی ندارند.
همچنین امامت یک مقام فرمانروایی و رهبری در عرصه اجتماعی و سیاسی است و اطاعت از همه فرمانهای ایشان در بر مردم واجب است. امام مصون از خطا و فراموشی و گناه است و از ویژگیهای امامت، برخورداری از علم کتاب و علم شهودی و حضوری است.
کتاب الامامة والولایة فی القرآن الکریم با تصویب شورای کتاب مجمع پس از انتشار به زبان عربی توسط مجمع، با تلاش اداره ترجمه مجمع و همکاری آقای احمد ناظم به فارسی برگردان و با عنوان امامت و ولایت در قرآن از سوی انتشارات مجمع جهانی اهل بیت(علیهم السلام)، در سال 1397 همزمان با سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، در شمارگان 1000 نسخه به بازار نشر رسید و در اختیار عموم محققان حوزوی و دانشگاهی و سایر علاقه مندان قرار گرفت.
توضیحات بیشتر در معرفی کتاب
الإمامة و الولاية في القرآن الكريم، اثر گروهی از علما، کتابی است پیرامون مباحث مربوط به امامت و ولایت در قرآن کریم که توسط مجمع جهانی اهلبیت (علیهم السلام)، تحقیق شده است.
ساختار:
کتاب با دو مقدمه از ناشر و نویسندگان آغاز و مطالب در پانزده فصل و یک خاتمه، سامان یافته است.
نویسنده ابتدا آیه مورد نظر را مطرح نموده و سپس پیرامون آن، به طرح مباحث پرداخته و موضوع امامت و ولایت را در قرآن کریم، مورد بحث و بررسی قرار داده و از روایات نیز استفاده کرده است.
گزارش محتوا:
در مقدمه نخست ناشر، ضمن اشاره به نام اساتید و علمایی که در تدوین اثر حاضر، نقش داشتهاند حضرات آقایان سید علیاکبر موسوی یزدی، محمد محمدی گیلانی، محمد یزدی، حسین مظاهری، محمدتقی مصباح یزدی و محمدعلی تسخیری، به توضیح این مطلب پرداخته شده است که امامت در طول تاریخ اسلامی، چهار دوره اساسی را سپری کرده است: دوران نفی، ایمان سطحی، ایمان واقعی و غلو.
در مقدمه دوم، به بیان این نکته پرداخته شده که مطالب اثر حاضر، حول اثبات اصل امامت از خلال آیات قرآن و سنت – بدون تفصیل مباحث آن – شکل گرفته و هدف اصلی نویسندگان از تدوین آن، تبیین حق و دفع شبهات کسانی است که خیال میکنند: ادله قرآنی بر اثبات امامت و ولایت، وجود ندارد.
در فصل نخست، با توجه به آیات شریفه 30 تا 33 سوره بقره که موضوع خلقت انسان و قرار داده شدن وی بهعنوان خلیفه خداوند بر روی زمین را مطرح نموده، مسئله خلافت، اساس و غایت کمال انسانی دانسته شده و بدین منظور، به بحث پیرامون خلافت الهی و ملاکات آن، پرداخته شده است.
در فصل دوم، با توجه به آیه مباهله، به معرفی مقومات و خصایص امامت، پرداخته شده و حقیقت امامت ابراهیمی، در سه مؤلفه زیر، بررسی شده است: نقش ابتلاء در امامت؛ جایگاه امامت در قیاس با نبوت و شرط عصمت در امامت.
نویسندگان در فصل سوم، با توجه به آیه 59 سوره نساء: «يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَيءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيوْمِ الْآخِرِ ذٰلِكَ خَيرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلاً؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیاى امر خود را [نیز] اطاعت کنید؛ پس هرگاه در امرى [دینى] اختلاف نظر یافتید، اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید، آن را به [کتاب] خدا و [سنت] پیامبر [او] عرضه بدارید، این بهتر و نیکفرجامتر است». ابتدا صلاحیتهای «أولوالأمر» را بررسی نموده و سپس به این پرسش، پاسخ داده شده است که «أولوالأمر»، چه کسانی هستند؟
در فصل چهارم، به تبیین مفهوم ولایت در قرآن کریم پرداخته شده و در فصل پنجم، با اشاره به آیه تبلیغ، امامت امتداد رسالت دانسته شده است.
در فصل ششم، با بحث پیرامون آیه اکمال و بررسی مناقشات عقلی و وقایع تاریخی اتفاقافتاده پیرامون این آیه شریفه، امامت، اکمال دین و اتمام نعمت دانسته شده است.
آیه 43 سوره رعد که به آیه «علم الکتاب» معروف است، از دیگر آیاتی است که در فصل هفتم، در مورد امامت و علم امام، مورد احتجاج قرار گرفته[۹] و در فصل هشتم، با استفاده از آیه 17 سوره هود: «أَفَمَنْ كَانَ عَلَى بَينَةٍ مِنْ رَبِّهِ وَ يتْلُوهُ شَاهِدٌ مِنْهُ وَ مِنْ قَبْلِهِ كِتَابُ مُوسَى إِمَاماً وَ رَحْمَةً أُولٰئِكَ يؤْمِنُونَ بِهِ وَ مَنْ يكْفُرْ بِهِ مِنَ الْأَحْزَابِ فَالنَّارُ مَوْعِدُهُ فَلاَ تَكُ فِي مِرْيةٍ مِنْهُ إِنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ وَ لٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يؤْمِنُونَ؛ آیا کسى که از جانب پروردگارش بر حجتى روشن است و شاهدى از [خویشان] او، پیرو آن است و پیش از وى [نیز] کتاب موسى راهبر و مایه رحمت بوده است [دروغ مىبافد]؛ آنان [که در جستجوى حقیقتند] به آن مىگروند و هرکس از گروههاى [مخالف] به آن کفر ورزد، آتش وعدهگاه اوست. پس در آن تردید مکن که آن حق است [و] از جانب پروردگارت [آمده است]، ولى بیشتر مردم باور نمىکنند». یکی از شؤون امامت، شاهد و بینه بودن بر امت، دانسته شده است.
در فصل نهم داستان مباهله پیامبر(صلی الله علیه و آله) با اهل نجران و دلالت آیه مباهله بر فضیلت اهلبیت(علیهم السلام) و شبهات واردشده پیرامون آن، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
موضوعاتی که در سایر فصول، مورد بحث و بررسی قرار گرفته، بهترتیب عبارتند از: امامت معصوم؛ مودت ولایت؛ امت وسط و شاهد بودن؛ برگزیده بودن و شهادت؛ رقابت ولات.
فصل آخر، به ذکر خلاصه مطالب و نتیجه بررسی هریک از آیات مطرحشده در کتاب، اختصاص یافته است.
در خاتمه کتاب، بحث کوتاه و مختصری پیرامون بعضی از خصوصیات امامت، از جمله علم به غیب و عصمت، مطرح گردیده است.
ثبت دیدگاه شما