طبق فرمايش قرآن کریم اتمام نعمت بر امت اسلامی اصل امامت؛ است.
اصل امامت به عنوان نقطه مرکزی اندیشه تشیع، بلکه به عنوان اصل اساسی دین اسلام و به تعبیر قرآن کریم اکمال دین و اتمام نعمت بر امت اسلامی مورد بحث و گفتگو است.
به گزارش اداره روابط عمومی و بین‌الملل بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سبحانی رییس انجمن کلام حوزه علمیه در چهارمین نشست از نخستین همایش علمی «ترجمان غدیر» که به همت نمایندگی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی با موضوع «جایگاه علامه میر حامد حسین و کتاب عقبات الانوار در امامت پژوهی معاصر» پرداخت.
وی ابراز کرد: در سنت شیعه دو جریان مهم امامت‌پژوهی داریم؛ یک سنت کلامی و یک سنت حدیثی؛ که در سنت کلامی شیعه به دنبال این بود که زمینه‌های گفتگوی جدی عقلانی بر محور امامت را با سایر فرقه‌های اسلامی بگشاید و ادبیات اصلی امامت را در دانشگاه کلام توسعه دهد.
مدیرعامل بنیاد فرهنگی امامت ادامه داد: سنت حدیثی بود که محدثان، اصحاب ائمه با تدوین آثار امامتی اهل بیت(عليهم السلام) کار تبیین را آغاز کردند. این دو سبک برای دو نیاز طراحی شده بود؛ سبک کلامی برای زبان گفتگو با غیر شیعه و اساسا ادبیات درون‌شیعه‌ای به میان نمی‌آمد. و در روش حدیثی مخاطب اصل شیعان بودند کسانی که شناخت امام و انجام وظیفه در مقابل امام را به عنوان یک اصل اساسی دین تلقی می‌کردند.
سبحانی ادامه داد: در ادبیات کلامی معمولا رویکرد نقد‌نگاری است و رویکرد محدثان رویکرد فضائل‌نگاری و دلایل‌نگاری است. آن چه مهم است این که در ادبیات کلامی امامت‌پژوهی در دوران نخستین بیشتر مواجه‌ی شیعه و معتزله است، و ادبیات معتزلی که یک ادبیات عقل‌گرا مبتنی بر اصول خاصی است کاملا بر فضا و ادبیات امامت‌پژوهی عالمان سیطره دارد.
رییس مرکز تخصصی امام‌شناسی در این نشست عنوان کرد: یک خلا تاریخی وجود دارد از حدود قرن 6 تا قرن 11 و آن خلا وجود یک ادبیات مقارن در مواجه‌ی با معتزله با منطقی در مواجه با اهل سنت با منطقی که سلفی‌ها و اشعری‌ها روی کار می‌آوردند که عمدتا مبتنی بر حدیث، تاریخ مکتوب مرسوم و تا حدودی بحث‌های تفسیری است.
وی بیان کرد: ادله‌ای که بر امامت اقامه می‌کنیم حدیث غدیر، منزلت، آیه ولایت است مبتنی بر میراث حدیثی؛ اهل سنت این‌ها را انکار و نقد می‌کنند و این نقدها به تدریج رشد پیدا می‌کنند.
رییس انجمن کلام حوزه علمیه در بخش دیگری از سخنان خود افزود: از قرن 12 شاهد یک حرکتی در شبه قاره می شویم، «لکنهو» مدرسه‌ی هندی شرقی شیعی یک نهضت بزرگ علمی را در عرصه‌ی شیعه پژوهی و به خصوص حوزه‌ی امامت ایجاد می‌کند که اساسا می‌توان گفت نقطه‌ی عطف تاریخ امامت‌پژوهی تلقی می‌شود. کاری که این مدرسه می‌کند هم میراث گذشته و هم توجه به شرایط جدید جهان اسلام دارد و تلاش می‌کند با استفاده از کارهایی که دیگران استفاده می‌کنند یک نظام امامت‌پژوهی جدیدی را رقم بزند.
مدیر عامل بنیاد فرهنگی امامت بیان کرد: از ویژگی‌های خاندان میرحامد حسین این است که هرکسی آمده کار نسل قبل را تکمیل کرده است، ویژگی بعدی مستندسازی فعالیت‌های میرحامدحسین در اکثر کارهایی که انجام داده است در قالب نامه، وصیت و سفرنامه‌ها نگاشته شده است.
دکتر سبحانی در خصوص کتاب عبقات الانوار این گونه گفت: کتاب عبقات الانوار به گذشته توجه دارد در مواجه با کتاب «تحفه اثنا عشری» نوشته شده است، همچنین منابعی که استفاده شده بسیار جامع است.
ثبت دیدگاه شما