وی در سال 1377 هجری شمسی – 1958 م در شهر القطیف در استان شرقی پادشاهی عربستان سعودی متولد شد. او در یازده سالگی تمرین بلاغت را از سال (1388 هجری قمری – 1968 میلادی) آغاز کرد و به مناسبت فصول و مناسبت های مذهبی به میزبانی جوامع مختلف کشورهای منطقه درآمد.
شیخ حسن صفار دروس ابتدائی و متوسطه را در قطیف خواند. او در سال ۱۹۷۱م به حوزه علمیه نجف رفت. در سال ۱۹۷۳م به حوزه علمیه قم و پس از یک سال به حوزه علمیه رسول اعظم در کویت رفت. او سه سال در کویت بود و بعد به قطیف بازگشت تا امام جماعت مسجد فتح باشد.
شیخ حسن صفار در نهایت در سال ۱۹۹۵م به قطیف بازگشت و تا امروز به فعالیتهای دینی، اجتماعی و فرهنگی مشغول بوده است. صفار امام جمعه شهر قطیف میباشد.
فعالیتها و نظرات
صفار در موضوع ولایت فقیه معتقد است با توجه به اوضاع زمان و وضعیت مسلمانان، ولایت مجموعهای از فقهاء به جای یک فقیه مناسبتر است. او همچنین با قمهزنی مخالفت کرده و آن را بدعتی میداند که از خارج مذهب وارد آن شده است.
او معتقد است شیعیان در مسائل فرهنگی باید تغییراتی را ایجاد کنند. شیعیان امروز در عصر جدیدی زندگی میکنند و به نیرویی تاثیرگذار در کشورهای خود تبدیل شدهاند. آنان نباید همچنان به فرهنگ گذشته که زیر ظلم و ستم بودهاند، اصرار داشته باشند و در نهایت برای توسعه و نوآوری در زمینه فرهنگی از خود مقاومت نشان داده و محافظهکاری کنند.
صفار پیرامون تقیه معتقد است با توجه به تغییر شرائط سیاسی و اجتماعی کشورها که آزادیهای دینی و فکری را گسترش داده است، تقیه چندان موضوعیت پیدا نمیکند و تنها در برخی جوامع خاص امکان وقوع دارد.
صفار با تأکید بر تقریب مذاهب معتقد است شیعه و سنی نباید براساس میراث گذشتگان خود مورد ارزیابی قرار گیرند. آنان باید قسمتهای منفی این گذشته را به فراموشی بسپارند و بر نکات مثبت تأکید کنند تا شرائط فعلی را بهبود بخشیده و مسائل را حل کنند.
صفار در سخنرانیهای خود زنان را به جهت استقلال در داراییهای خود و شرایط علمی و معرفتی ایشان، به حضور بیشتر در فعالیتها و پیشرفتهای اجتماعی و دینی کشور دعوت میکند.
صفار معتقد است شیعه و شیعیان بخشی از این جهان هستند و تحت تاثیر جوانب منفی و مثبت آن قرار دارند. به همین جهت اقلیت شیعه از هر عملی که آنها را به عنوان یک گروه متعلق به خود و دور از جامعه نشان دهد، دوری میکنند. در نگاه صفار شیعیان در هر کشوری، بخشی از وطن خود هستند و نمیتوان به شیعیان به عنوان جهانی مستقل و نهادی مجزا نگاه کرد. بنابراین برای بهبود اوضاع شیعیان، آنها میبایست به روز بوده و از هرگونه انزوا و استقلال از جامعه و محیط پیرامون خود کنارهگیری کنند.
برخی از سخنرانی های وی از برخی کانال های رادیویی و ماهواره ای از کویت، عراق، ایران و لبنان پخش می شود. بیشتر سخنرانی های وی حول شخصیت سازی، توسعه جامعه، گسترش فرهنگ وحدت و تحمل و حمایت از حقوق بشر است.
از صفار ملاقاتهای بسیاری با مسئولان و عالمان سلفی نقل شده که از جمله مهمترین آنها ملاقات با «بنباز» مفتی بزرگ وهابی در عربستان بوده است. صفار معتقد است این نوع ملاقاتها عموما اثری مناسب داشته و به دو گروه در شناخت یکدیگر کمک کرده است.
صفار در کتاب «وطن و شهروندی» تلاش کرده از وابستگیهای قومی، منطقهای و طایفهای فراتر رود تا احساس ملی را به ویژه در میان شیعیان، تقویت کند. او در سخنرانیهای خود مخاطبان خود را تهییج میکرد تا به وطن خود احترام بگذارند.
آثار:
وی بیش از 147 کتاب در زمینه های مختلف دانش دینی و فرهنگی منتشر کرده است که برخی از آنها به زبان های دیگر ترجمه شده است. از جمله کتاب های چاپ شده حسن الصفار عباتند از:
- کثرت گرایی و آزادی در اسلام: پژوهشی در مورد آزادی عقیده و تعدد فرقه ها.
- مدارا و فرهنگ تفاوت: چشم اندازهایی در ایجاد جامعه و توسعه روابط.
- تنوع و همزیستی.
- احادیث دین ، فرهنگ و جامعه ، 10 جلد از آن منتشر شده است.
- عالمان دین در نقش ها و وظایف می خوانند.
- فقه خانواده.
- سلفی ها و شیعیان به سوی یک رابطه بهتر.
- گفتمان اسلامی و حقوق بشر.
- نماز جامعه: یک تحقیق فقهی اجتماعی
- سیاست نبوی و حالت عدم خشونت.
- شخصیت زن بین بینش اسلام و واقعیت مسلمانان.
- فرقه و ملت: افشاگری و گفتگوهای آزاد با معظم له شیخ حسن الصفار که توسط استاد عبدالعزیز قاسم انجام شده است.
- تعدد دینی … قرائت معنی.
- ثابت و متغیر در احکام قانونی.
- انسان ارزش والایی است.
- مسیرها در فرهنگ توسعه و اصلاح ، 10 جلد منتشر شده است.
بعضی از روزنامه های عربی مقالات هفتگی منظمی برای او منتشر می کردند از این بین می توان به روزنامه سعودی (الیوم) ، روزنامه کویت (الوطن)، روزنامه کویت (الدار)، روزنامه بحرین (الایام) و روزنامه قطر (الوطن) اشاره کرد.
حسن الصفار در در پیشبرد جنبش های ارتباطی و گشودگی با فرقه ها و گرایش های مختلف در عرصه ملی و اسلامی از پیشگامان محسوب می شود و او برای گشودن کانال های گفتگوی سلفی ها و شیعیان در پادشاهی عربستان سعودی انجام داده است.
او همچنین در تلوزیون های ماهواره ای مانند کانال سعودی یک، کانال اخبار سعودی، کانال الجزیره، کانال العربیه ، بی بی سی عربی، المنار لبنان، الوطن الکویت، الکوثر ایرانیان، جهان ایرانی ، LBC لبنان، فهرست سعودی و غیره سخنرانی هایی در رابطه با مباحث فرقه ای، وحدت ملی و وحدت مذاهب داشته است.
حسن الصفار با حمایت و برخی از مراجع دینی مانند آیات سیدعلی سیستانی، محمد الحسینی الشیرازی، شیخ محمد اسحق الفیاض، ناصر مکارم الشیرازی، صادق الحسینی شیرازی، محمد حسین فضل الله،لطف الله الصافی اگلبایگانی و محمد فاضل اللنکرانی موسسا فرهنگی و اجتماعی را کشورهای اسلامی تاسیس کرده است.
وب سایت وی: www.saffar.org