محسن الویری خندان دانشآموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق علیه السلام (۱۳۶۸ش.) و مقطع دکترای تخصصی رشتة تاریخ و تمدن ملل مسلمان دانشگاه تهران (۱۳۷۶ش.) وی در حال حاضر عضو هیأت علمی و مدیر گروه تاریخ دانشگاه باقر العلوم علیه السلام و سردبیر “فصلنامه علمی ـ پژوهشی تاریخ اسلام” این دانشگاه و رییس کارگروه تخصصی تاریخ شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی و نیز رییس میز تمدن اسلامی در قطبهای فکری فرهنگی دفتر تبلیغات اسلامی است.
الویری دانشآموختة مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق علیه السلام (۱۳۶۸ش.) و مقطع دکترای تخصصی رشتة تاریخ و تمدن ملل مسلمان دانشگاه تهران (۱۳۷۶ش.) فعالیتهای آموزشی و پژوهشی خود را در دو حوزة تاریخ و فرهنگ متمرکز ساخته است از وی تاکنون پنج جلد کتاب و بیش از ۱۷۰ مقاله و حدود ۱۵۰ مصاحبه در موضوعات مختلف دینی و تاریخی و فرهنگی به چاپ رسیده است.
طراحی و راهاندازی “رشتة تاریخ تشیع” در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته، مدیریت مسؤول و سردبیری یا عضویت در هیأت تحریریة چند فصلنامة علمی، ارائه مقاله در دهها همایش داخلی و خارجی، ریاست مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق علیه السلام، معاونت آموزشی دانشگاه مذاهب اسلامی، مدیریت گروه تاریخ و فرهنگ دانشگاه امام صادق علیه السلام، راهنمایی ۷ رساله دکتری و ۵۸ پایاننامة کارشناسی ارشد و تدریس در مراکز مختلف آموزش عالی در کارنامة علمی ایشان به چشم میخورد.
وی در حال حاضر عضو هیأت علمی و مدیر گروه تاریخ دانشگاه باقر العلوم علیه السلام و سردبیر “فصلنامه علمی ـ پژوهشی تاریخ اسلام” این دانشگاه و رییس کارگروه تخصصی تاریخ شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی و نیز رییس میز تمدن اسلامی در قطبهای فکری فرهنگی دفتر تبلیغات اسلامی است.
مسوولیت ها و تالیفات
- عضو هیأت علمی دانشگاه باقر العلوم علیه السلام، از مهر ماه 1390
- عضو هیأت تحریریة فصلنامة علمی ـ پژوهشی شیعهشناسی، از شمارة 1 تا کنون
- عضو هیأت تحریریة فصلنامة علمی ـ پژوهشی تاریخ و تمدن اسلامی، از شماره 7 بهار و تابستان 87 ( سال چهارم؛ شمارة هفتم)
- عضو هیأت تحریریة فصلنامة علمی ـ پژوهشی تاریخ اسلام، از شمارة 29، بهار 1386 (از شمارة 47 دارای امتیاز علمی ـ پژوهشی)
- عضو هیأت تحریریة دو فصلنامة علمی ـ پژوهشی دین و ارتباطات، از شمارة 42، پاییز و زمستان 1391
- عضو هیأت تحریریة فصلنامة تاریخ در آینة پژوهش، از شمارة 1، بهار 1383
- عضو هیأت تحریریة فصلنامة سخن تاریخ، از شمارة 1، زمستان 1385
- عضو هیأت تحریریة فصلنامة دین و رسانه، از شمارة 1، زمستان 1389
- عضو هیأت تحریریة فصلنامة رودکی، از شمارة 33 زمستان 1390
- عضو هیأت تحریریه ماهنامة علمی ـ ترویجی معرفت
- سردبیر فصلنامة علمی ـ پژوهشی تاریخ اسلام، با حکم رییس دانشگاه باقر العلوم علیه السلام، 20/9/86. از شمارة 29، بهار 1386 ( از شمارة 47 دارای امتیاز علمی ـ پژوهشی )
- عضو گروه تاریخ و باستانشناسی شورای بررسی متون پژوهشگاه علوم انسانی، از 1 /3 / 1375. تمدید: 1/3/1385؛ تمدید: 1/3/86 تا 1/3/87، تمدید: 15/8/87 تا 1/1/89.، تمدید 5/3/89 تا 1/1/91
- عضو گروه مرکز تخصصی تاریخ مؤسسة امام رضا علیه السلام (نام سابق: تاریخ مرکز علوم اسلامی)، از 9/10/85 با حکم معاون آموزشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم.
- عضو گروه علمی فلسفة علوم انسانی مجمع عالی حکمت اسلامی از 1389 تا کنون
- عضو شورای مرکز شیعه شناسی مرکز مدیریت حوزة علمیة قم زیر نظر آیت الله العظمی مکارم شیرازی، از تابستان 1387
- عضو انجمن علمی اسلام و توسعة اقتصادی
- عضو انجمن علمی تاریخ پژوهان
- عضو کمیتة دین و سیاستهای کلی فرهنگ شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی، از مهر 1386
- عضو کارگروه تاریخ شورای تخصصی تحول و ارتقاء در علوم انسانی (اولین حکم: 9/12/89)، حکم جدید: 18/2/91
- عضو شورای مطبوعات تخصصی دفتر تبلیغات اسلامی (موضوع حکم 424/102/د/90 رییس دفتر)
- عضو شورای پژوهشی مؤسسة امام رضا علیه السلام، از 1390
- عضو هیأت امنای مرکز آموزش تخصصی شیعهشناسی، از دی 1391
- عضو شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه باقر العلوم علیه السلام، از 29/11/91
- عضو کمیته علمی همایش علمی پژوهشی سبک زندگی اهل بیت علیهم السلام، از 20/9/92
- عضو پیوستة کرسی علمی علوم اجتماعی هیأت حمایت از کرسیهای نظریهپردازی، نقد و مناظره (ویژه علوم انسانی و معارف دینی) (به مدت سه سال)، از 23/9/92
- مدیر گروه تاریخ دانشگاه باقر العلوم علیه السلام، از 15/10/92 به مدت دو سال
ج. کتابها
- کتابهای مستقل:
- زندگی امام کاظم علیه السلام ( ترجمه )، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، 1370ش.
- تبلیغ اسلامی و دانش ارتباطات اجتماعی ( تألیف )، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، 1374ش.
- مروری بر جغرافیای تاریخی آوه ( تألیف )، تهران: امید دانش، 1380ش.
- مطالعات اسلامی در غرب ( تألیف )، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب درسی علوم انسانی دانشگاهها ( سمت )، بهار 1381ش.؛ چاپ دوم: تابستان 1389؛ چاپ سوم: بهار 1390؛ چاپ چهارم: زمستان 1390؛ چاپ پنجم: پاییز 1391؛ چاپ ششم: تابستان 1392.
- شیعیان از سقوط بغداد تا ظهور صفویه؛ زندگی فرهنگی و اندیشة سیاسی ( تألیف )، تهران: دفتر نشر دانشگاه امام صادق علیه السلام، 1384ش.
- زندگی فرهنگی و اندیشه سیاسی شیعیان از سقوط بغداد تا ظهور صفویه (656 ـ 907ق.)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام، چاپ دوم، ویراست دوم، 1391ش.
- خاطرات آیت الله سیداحمد علم الهدی، (تدوین)، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چ1، 1387
- تاریخ تشیع ( 1 )، ( لوح فشرده دروس الکترونیکی، حاوی 18 درس )، دانشکدة حدیث، 1387
- افت و خیزهای تاریخی شیعه، سلسله نشستهای آموزشی ـ تخصصی “تشیع؛ بارخوانی نامکرر”، (نشست چهارم)، (لوح فشرده)، مرکز آموزش و توسعه همکاریهای علمی ـ دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بهمن 1384
- مشارکت در تألیف کتاب:
- اسلام و تمدن اسلامی، 2 ج، آندره میکل، ترجمه: حسن فروغی، تهران: سمت، 1381ش.، جلد اول: ص 4 و جلد دوم: صص 656 ـ 669، ( پاورقی انتقادی ).
- نظارت، ویرایش و نگارش:
- چکیدة مقالات، پانزدهمین کنفرانس بینالمللی با عنوان پایبندی به اصول و پاسخگویی به نیازهای زمان، تهران: مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، تهران: مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، 1381ش.
- مصاحبهها، پانزدهمین کنفرانس بینالمللی با عنوان پایبندی به اصول و پاسخگویی به نیازهای زمان، تهران: مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، تهران: مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، 1381ش.
- گزیدة مأخذشناسی، پانزدهمین کنفرانس بینالمللی با عنوان پایبندی به اصول و پاسخگویی به نیازهای زمان، تهران: مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، تهران: مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، 1381ش.
- تصویر شیعه در دائرهالمعارف امریکانا: ترجمه و نقد مقالات شیعی دائرهالمعارف امریکانا، زیر نظر: محمود تقیزاده داوری، تهران: امیرکبیر، 1382ش.، ( نقد 8 مدخل: بنیهاشم، 136 ـ 137؛ خوارج، ص 239؛ امام خمینی، 263 ـ 265؛ صفاران، 286 ـ 287؛ قم، 322 ـ 323؛ کوفه، 328 ـ 329؛ لارستان، ص 321؛ نجف، ص 386 ).
- مأخذشناسی توصیفی تاریخ تشیع امامیه در ایران، حسن حضرتی، پژوهشکدة امام خمینی و انقلاب اسلامی، 1383ش. ناظر علمی
- اسلام و مقتضیات زمان از دیدگاه شهید آیتالله دکتر بهشتی، صدیقه قاسمی، تهران: بقعه، 1385، مقدمه: صص 15 تا 20.
- الفبای آیندهپژوهی: علم و هنر کشف آینده و شکلبخشیدن به دنیای مطلوب فردا، عقیل ملکیفر و همکاران، تهران: کرانة علم، 1385، فصل 7: تأملاتی دینی پیرامون آیندهپژوهی، صص 105 ـ 118.
- شیعه پژوهی وشیعه پژوهان انگلیسی زبان ( 1950 تا 2006م. )، غلام احیاء حسینی، زیر نظر: دکتر محسن الویری، دکتر عباس احمدوند، قم: انتشارات شیعه شناسی، 1387ق.
- روش پژوهش در تاریخ، حسین میرجعفری، مرتضی نورانی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1388، ناظر علمی: دکتر محسن الویری، ارزیابان علمی: دکتر محمدرحیم عیوضی، دکتر محسن الویری.
- نقش شیعیان در ساختار حکومت عباسیان از خلافت ناصر تا سقوط عباسیان، رضیه سادات موحد ابطحی، با راهنمایی: محسن الویری، قم: انتشارات شیعهشناسی، 1392، مقدمه: 9 ـ 12.