ویلفرد فردیناند مادلونگ اسلام‌شناس و شیعه‌شناس آلمانی در26 دسامبر 1930 در اشتوتگارت زاده شد. در 1947 به همراه خانواده به آمریکا مهاجرت کرد. ابتدا به دانشگاه جورج تون رفت و سپس در سال 1953 درجه لیسانس تاریخ و ادبیات اسلامی را از دانشگاه قاهره اخذ کرد. در طول اقامت او انقلاب مصر که با قیام سربازان آزاد آغاز شده بود رخ داد. او در این مدت به دیدار حسن عباس، محقق سرشناس تاریخ اسلام می‌رفت. در سال 1957 از دانشگاه هامبورگ درجه دکتری در مطالعات اسلامی دریافت کرد. مادلونگ رساله دکتری خود را تحت نظر برتولد اشپولر به پایان رساند.
مادلونگ از 1958 تا 1960 وابسته فرهنگی سفارت آلمان در عراق بود. مدت کوتاهی پس از ورود او به بغداد سرهنگ عبدالکریم قاسم در یک کودتای خونین رژیم حاکم را سرنگون کرد (انقلاب 14 جولای). اما مادلونگ به ناچار دو سال دیگر هم در عراق ماند. پس از آن برای تدریس در دانشگاه به ایالات متحده رفت. در 1963 استادیار مطالعات اسلامی در دانشگاه تگزاس در اوستن بود، سپس از 1964 تا1978 در دانشگاه شیگاگو رشته‌های مختلف مرتبط با علوم اسلامی را تدریس می‌کرد. از 1978 و به مدت بیست سال سمت عالی‌ترین کرسی اسلام‌شناسی دانشگاه اکسفورد را در اختیار داشت. تدریس عربی در بالاترین سطح یکی از شرایط داشتن این سمت است. وى عضو تعداد زیادى از مجامع‌ بین‌المللی اسلام‌ شناسى است‌ و مرتباً در مجامع‌ وکنفرانس‌هاى بین‌المللی شرکت‌ مى‌کند.
آثار زیادی درباره تاریخ اسلام و بخصوص در مورد تاریخ اسلام در سال‌های ابتدایی از وی به چاپ رسیده است. او تحقیقات گسترده‌ای را درباره فرق و جنبش‌های اسلامی از جمله اسماعیلیه، زیدیه و نیز مذهب شیعه دوازده امامی دارد. همکاری قابل توجهی در نگارش دایره‌المعارف اسلامی داشت و از مشاوران ویرایشگر دایره‌المعارف ایرانیکا و عضو هیئت تحریریه مجله پژوهش‌های عربی و اسلامی نیز است.
مادلونگ به روش‌شناختی شیعه توجه داشته است و آثارش به نسبت آثار سایر شیعه‌شناسان غربی نقاط قوت بسیاری دارد. او از منابع و روایات اصیل شیعی استفاده می‌کند. از دیگر ویژگی‌های سبک نگارش او تفکیک موضوعی و روشی منابع، توجه به فضا و تاریخ حوادث و آموزه‌ها، فهم آموزه‌ها در راستای یک نظام فکری، اشراف نسبتاً کامل به ابعاد گوناگون اسلام، شناخت دقیق دانشمندان و آثار معتبر ایشان، و نیز تسلط به زبان عربی است. همه این موارد کمک شایانی برای شناخت شیعه در جوامع غربی بوده است. او از زمره محققان غربی معتبر در نزد محققان شیعی است.

ویلفرد مادلونگ محقق ارشد در موسسه مطالعات اسماعیلیه در لندن بود و سرانجام در 9 می 2023 دار فانی را وداع گفت.