بسترشناسی تاریخی فهم محتوای حدیث زینت

کریم نجفی۱، نعمت الله صفری فروشانی۲، محمدطاهر یعقوبی۳، صفرعلی قانونی۴
۱- دانشیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور
۲- استاد گروه تاریخ اسلام جامعه المصطفی العالمیه
۳- استادیار گروه تاریخ فرهنگ و تمدن دانشگاه پیام نور
۴- دانش آموخته سطح چهار حوزه علمیه قم و دانشجوی دکتری پیام نور رشته مدرسی معارف اسلامی (گرایش تاریخ تمدن اسلامی) و مدرس دروس معارف اسلامی ، ganon۱۳۵۶@gmail.com

چکیده:
فهم دقیق‌تر احادیث ائمه^ نیازمند به بسترشناسی تاریخی است بدین معنا که کلام امام× در چه زمان، مکان و فضایی نقل‌شده است. یکی از این احادیث حدیث زینت است. این نوشتار عهده‌دار بستر‌شناسی تاریخی حدیث زینت است تا بتواند تحلیل دقیق‌تری از آن ارائه نماید. برای این هدف با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با ارجاع به منابع روایی تاریخی به بررسی وضعیت ویژه دوران امام صادق× پرداخته و سپس آسیب‌های اجتماعی موجود در عصر ایشان را مورد بررسی قرار داده و در ادامه به کارکردهای حدیث زینت پرداخته است. بررسی و تحلیل‌ها نشان داد که بسترشناسی تاریخی نقش بسیار مهمی در تحلیل محتوای احادیث دارد و در این تحقیق روشن شد که حدیث زینت در پی هویت بخشیدن شیعیان و تحقق همزیستی مسالمت‌آمیز آنان با دیگران و سازمان‌دهی اقلیت شیعی در درون اکثریت سنی نقل شد و نقشه راهی برای تمام شیعیان در همه اعصار است تا آنان را به جایگاه اجتماعی مطلوب برساند.
واژه‌های کلیدی: گفتمان حدیث زینت، امام صادق× و حدیث زینت.