نشست علمی «انقلاب اسلامی و توسعه دانش کلام»

  عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی عنوان کرد: امروز شیعه و منابع اصیل آن از سوی مخالفان و جریان رقیب مورد مطالعه گسترده قرار گرفته‌اند و اینهم یک فرصت و هم یک تهدید است و اگر متخصصان ما از مبانی دینی دفاع نکنند، در آینده از همین منابع و مبانی بر علیه […]

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی عنوان کرد: امروز شیعه و منابع اصیل آن از سوی مخالفان و جریان رقیب مورد مطالعه گسترده قرار گرفته‌اند و اینهم یک فرصت و هم یک تهدید است و اگر متخصصان ما از مبانی دینی دفاع نکنند، در آینده از همین منابع و مبانی بر علیه خود ما استفاده خواهد شد.

به گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، حجت‌ الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی در نشست علمی «انقلاب اسلامی و توسعه دانش کلام» که به میزبانی قرارگاه کلام این حوزه وبا مشارکت انجمن کلام حوزه علمیه قم و دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار شد، با اشاره به اهمیت دانش کلام و شرایطی که با پیروزی انقلاب اسلامی برای مکتب اهل‌بیت (علیهم‌السلام) پیش آمده است، گفت: وظیفه روحانیت و حوزه‌های علمیه با توجه به نیازهای جدیدی که با پیروزی نهضت اسلامی در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی پیش آمده، بسیار سنگین است و ما وظیفه داریم که مبانی دینی را با زبان عقلی برخاسته از مکتب اهل‌بیت (علیهم‌السلام) و متناسب با نیاز و زبان روز، به جهانیان عرضه کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که انقلاب اسلامی چگونه رسالت جامعه دینی را تغییر داده است، ابراز کرد: انقلاب اسلامی در عصری پدید آمد و پیروز شد که جریان‌های سکولار و قدرت‌های مادی‌گرا، عالم را فتح کرده بودند، تفکرات خود را پیش می‌بردند و فرهنگ، تکنولوژی و دانش عاری از معنویت را گسترش می‌دادند، اما انقلاب در واقع معیارهای دینی و معنوی را مطرح کرد و انسان را با عیار تمدن دینی می‌دید.
رئیس انجمن کلام حوزه افزود: کسانی که تحولات را رصد می‌کردند، حرکت و تحول جدیدی را درست درمقابل موج جهانی مشاهده کردند و درواقع انقلاب اسلامی بر پایه مکتب وحیانی اسلام، جنگ نابرابر علیه دانش کلام شیعی را از بین برد و سه سطح جدید را پیش‌روی مطالعات کلامی قرار داد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سبحانی در مورد اولین سطح به‌وجود آمده در مطالعات کلامی با تأکید بر اینکه برای پاسخگویی به نیازهای عظیم ایجاد شده، ناچاریم نظام آموزشی و پژوهشی علم کلام را تقویت کنیم، گفت: انقلاب، اندیشه و درونمایه فکر شیعه را در بُعد جهانی و سطح بین‌المللی پیش روی جهانیان قرار داد. به عبارت دیگر تشیّع در دید جهان و جهان در دید تشیّع قرار گرفت و در مورد اندیشه شیعه که در محیط‌های جهانی و آکادمیک ناشناخته بود، به ناگاه سوالات متعددی مطرح شد.
وی عنوان کرد: امروز شیعه و منابع اصیل آن مورد مطالعه گسترده قرار گرفته‌اند و این یک فرصت و هم یک تهدید است و اگر متخصصان ما از مبانی دینی دفاع نکنند، در آینده از همین منابع و مبانی بر علیه ما استفاده خواهد شد.
رئیس مؤسسه البیان للتواصل و التأصیل تأثیرگذاری در عمق اندیشه را دومین سطح به‌وجودآمده در کلام شیعی در عصر حاضر دانست و اظهار کرد: نوع سوالات و پاسخ‌های متکلمین و علما در طول صد سال گذشته در مقایسه با وضعیت حاضر بیانگر این مدعاست و امروز بیان ادبیات کلی در موضوعات مختلف، کافی نیست و پرسش‌ها بسیار خرد‌تر و عمیق‌تر شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین سبحانی تصریح کرد: ورود به جزئیات نیازمند تخصص در عرصه‌های مختلف است و بر خلاف برخی از علوم، در کلام نمی‌شود به احکام کلی اکتفا کرد.
وی در مورد سطح سوم نیز توضیح داد: قبل از انقلاب، جنگ در میدان نظری وجود داشت اما امروز، عرصه هماوردی تشیع، میدان حضور عملی، تمدنی و اجتماعی است و جهان از مکتب ما انتظار روزآمدی و پاسخگویی به نیازهای واقعی زندگی انسان معاصر را دارد. درواقع دانش کلام از موضع انفعالی به موضع فعال وارد شده است و برای اینکه دست برتر را در این زمینه داشته باشیم، باید بر اندیشه اصیل اسلامی ایستادگی کنیم.
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در بخش پایانی سخنان خود با بیان اینکه ما انتظار نداریم که کلام جای فقه بنشیند اما بر این باوریم که همه تمدن‌ها با یک نظریه‌پردازی و الهیات آغاز شده‌اند و ما باید الهیات تمدنی متناسب با مکتب وحی را به جهان عرضه کنیم، گفت: اگر دانش کلام مهجور بماند و الهیات متناسب با وحی به صورت گسترده و عمیق مطرح نشود، سیل بنیان‌برافکن جریان‌های معاند و رقیب هجوم آورده و میدان را پر خواهند کرد و در آن صورت، زمانی خواهد رسید که شیعه باید هویت خود را در آیینه‌ای که دیگران ساخته‌اند، ببیند.
گفتنی است در این مراسم که امام جمعه مشهد مقدس، مدیر حوزه علمیه خراسان و برخی از اساتید برجسته این حوزه ازجمله آیات عظام سیدان، اشرفی شاهرودی و مروارید حضور داشتند، از کتاب «ظرفیت‌های تمدنی علم کلام» حجت‌الاسلام والمسلمین سبحانی رونمائی شد.