رشته های تخصصی مرحله ای از علوم و معارف اسلامی است که طلاب شرکت کننده در آن پس از گذراندن مجموعه ای از برنامه های آموزشی، تربیتی و پژوهشی توانایی پاسخ گویی استدلالی به مسایل تخصصی را پیدا می کنند. مدیریت حوزه های علمیه در این راستا در سال 1370 اقدام با تأسیس اولین مرکز تخصصی حوزوی نمود و اینک با فعالیت 21 مرکز تخصصی در استان قم و 23 مرکز تخصصی در سایر استانها (مجموع 44 مرکز) حرکتی بزرگ را در جهت تکامل مراکز تخصصی آغاز کرده است.
اهداف تأسیس واحدهای تخصصی حوزوی:
- اهداف کلانی که در ایجاد و گسترش مراکز و موسسات آموزش عالی حوزوی مد نظر بزرگان حوزه و مسئولین امر قرار گرفته است؛
- رشد علمی و مهارتی و ارائه و تبیین نظام مند رشته های علوم و معارف اسلامی؛
- پاسخ گویی به انواع مختلف نیازهای فکری و دینی جامعه؛
- تعمیق و توسعه آموزش علوم حوزوی از طریق تمرکز در رشته های خاص
دوره های رشته های تخصصی:
رشته های تخصصی پس از اتمام سطح یک حوزه آغاز و در سطوح 2، 3 و 4 دانش پژوه می پذیرد و پس از گذراندن دروس مرتبط و دفاع از پایان نامه مدرک اتمام دوره ارائه می گردد.
شرح وظایف مدیریت مراکز تخصصی و مؤسسات آموزش عالی حوزوی
1. پیشنهاد سیاستها وراهبردهای کلان و اجرایی، برنامههای بلندمدت و میانمدت مربوط به مراکز تخصصی و مؤسسات آموزش عالی حوزوی؛
2. پیگیری فرآیند اخذ مجوز و نظارت بر تأسیس، توسعه و استقرار رشتهها و مراکز؛
3. شناسایی ظرفیتهای آموزشی، پذیرش، گزینش علمی و جذب طلاب جهت تحصیل در مراکز تخصصی ومؤسسات آموزش عالی حوزوی؛
4. برنامهریزی امور آموزشی وپژوهشی در سطوح مختلف؛
5. ارزشیابی و ارزیابی عملکرد آموزشی و پژوهشی مراکز تخصصی؛
6. ارائه خدمات مشاوره آموزشی و پژوهشی به مراکز؛
7. برنامهریزی امور مربوط به پایاننامهها و مدارک تحصیلی دانشپژوهان؛
8. شناسایی، جذب، دانشافزایی کادر علمی و مدیریتی مراکز؛
9. ساماندهی امور اداری، مکاتبات، امور دبیرخانهای و اتوماسیون اداری و روابط عمومی مرتبط با مراکز تخصصی؛
10. ارتباط مستمر با مدیران مراکز تخصصی ومؤسسات آموزش عالی حوزوی؛
11. نظارت فرآیندی، محتوایی و ارزیابی کیفیت اجرای قوانین و مقررات؛
12. تهیه و تنظیم برنامه و بودجه سالانه و ارائه به مراجع ذیصلاح؛
13. تهیه و تنظیم گزارش عملکرد به صورت دورهای و موردی و ارائه به مدیر؛
14. انجام سایر وظایف محوله از سوی مدیر