پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (isca)، وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، که از سال 1363 با عنوان «مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی» فعالیت خود را آغاز کرد، در سال 1384 با مجوز قطعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تأسیس شد. پژوهشگاه نهادي حوزوي، انقلابي، پژوهشي و علمي است كه با ايفاي نقش واسط فعال ميان حوزههاي علميه با نيازهاي ديني مردم و نظام اسلامي به «تبيين و گسترش باور، بينش و ارزشهاي اسلامي و انقلابي» و «تعميق و توسعه دانش و معرفت اسلامي» ميپردازد.
موسس و پایه گذار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی موسس موسسه البیان للتواصل و التاصیل می باشد.
اهداف
– تبیین معارف ناب اسلام و پالایش فرهنگ دینی از پیرایههای جمود و التقاط؛
– تبیین نظاممند اسلام و ارائه الگوهای كارآمد فردی و اجتماعی متناسب با نیازهای جهان معاصر از طریق توسعه، تعمیق و توانمندسازی علوم اسلامی؛
– تأمین پشتوانههای علمی برای نظامبخشی و كارآمدسازی حكومت دینی و انقلاب اسلامی.
پژوهشکدهها
پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
پژوهشكده تاریخ و سیره اهلبیت(علیهمالسلام)
پژوهشکده مهدويت و آينده پژوهی
پژوهشکده اسلام تمدنی
پژوهشكده فقه و حقوق
پژوهشكده فلسفه و كلام اسلامی
پژوهشكده علوم و اندیشه سیاسی
پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی
پژوهشکده اخلاق و معنویت
پژوهشکده الهیات وخانواده
مراکز
• مرکز احیای آثار اسلامی
• مرکز مطالعات اجتماعی ـ تمدنی
گروههای علمی
تعداد گروههای علمی: ۳۸ گروه علمی
منابع انسانی
تعداد هیات علمی تماموقت: ۹۹ نفر
تعداد هیات علمی پارهوقت: ۱۰ نفر
پژوهشگران تماموقت : ۴۰ نفر
همکاران پژوهشی پروژهای : ۱۸۸ نفر.
اهداف پژوهشگاه
– تبیین معارف ناب اسلام و پالایش فرهنگ دینی از پیرایههای جمود و التقاط؛
– تبیین نظاممند اسلام و ارائه الگوهای كارآمد فردی و اجتماعی متناسب با نیازهای جهان معاصر از طریق توسعه، تعمیق و توانمندسازی علوم اسلامی؛
– تأمین پشتوانههای علمی برای نظامبخشی وكارآمدسازی حكومت دینی وانقلاب اسلامی.
گروههای علمی پژوهشگاه
دائره المعارفها
فرهنگنامهها
تفسیر قرآن
علوم قرآنی
مطالعات تطبیقی
تاریخ تشیع
سیره اهل بیت
فرهنگ و تمدن اسلامی
دانشنامه اهلبیت علیهم السلام
مهدویتپژوهی
جریانشناسی مهدویت
آینده پژوهی دین و دینداری
فلسفه
کلام
فلسفه اخلاق
اخلاق
تربیت
اسلام و مطالعات معنویت
فلسفه فقه و حقوق
دانش های وابسته به فقه
مسائل فقهی و حقوقی
فلسفه سیاسی
فقه سیاسی
علوم سیاسی
الهیات تطبیقی
اخلاق اجتماعی
مطالعات خانواده
فقه کاربردی
حکمت و کلام جدید
قرآن و مطالعات اجتماعی
هنر و تمدن اسلامی
تدوین سازمانهای دانش
سازماندهی اطلاعات و مدارک
اشاعه اطلاعات و دانش
کتاب شناسی و نسخه شناسی
تصحیح و احیای آثار اسلامی
مطالعات تمدنی
مطالعات فرهنگی اجتماعی
کتابخانه هاي پژوهشگاه
تعداد کتابخانهها : ۹ کتابخانه ، ۱ کتابخانه ديجيتال (۱۰۰ هزار رکورد منابع ديجيتالي)
تعداد کتابها : فارسی ۲۳۵۳۴۲ کتاب- عربی۱۱۱۰۵۷ کتاب- لاتین ۸۰۵۸ کتاب.
کتابخانه مرکزي پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
کتابخانه تخصصي فرهنگ و معارف قرآن
کتابخانه عمومی و امانی
کتابخانه تخصص مرکز احیاي آثار
کتابخانه هاي پژوهشکده الهيات واخلاق( اصفهان) (سه کتابخانه)
کتابخانه پژوهشکده اسلام تمدنی(مشهد)
کتابخانه ديجيتالي پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی: (۱۰۰ هزار رکورد منابع ديجيتالي)
برخي از مهمترين طرحهای پژوهشی پژوهشگاه
دایرهالمعارفها و دانشنامهها :
منتشر شده:
دائره المعارف قرآن کریم ۱۳)جلد)
دانشنامه قرآن کریم ویژه نوجوانان ۱)جلد)
دانشنامه اعلام قرآن ۵)جلد)
دانشنامه قرآنی اخلاق ۱)جلد)
دانشنامه اصولیان شیعه ۲)جلد)
در دست انجام:
دانشنامه فقه و اصول
دانشنامه علوم قرآنی
دانشنامه اصولیان شیعه / ج۳
دانشنامه اهلبیت(علیهمالسلام)
دانشنامه سبک زندگی براساس آموزه های قرآن و اهلبیت(علیهم السلام).
دانشنامه قرآن کریم ویژه نوجوانان/ج۲،ج۳،ج۴ و ج۵.
اصطلاحنامهها :
منتشر شده:
اصطلاحنامه علوم قرآنى ۱)جلد)
اصطلاحنامه فلسفه اسلامى (۲ جلد)
اصطلاحنامه منطق ۱)جلد)
اصطلاحنامه كلام اسلامى (۲ جلد)
اصطلاحنامه اصول فقه۱)جلد)
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی۱)جلد)
اصطلاحنامه علوم حديث۱)جلد)
اصطلاحنامه معارف مهدوی۱)جلد)
اصطلاحنامه اصلاح الگوی مصرف۱)جلد)
اصطلاحنامه معارف قرآن۱)جلد)
در دست انجام:
اصطلاحنامه راویان حدیث
اصطلاحنامه کلام جدید (مسائل جدید کلامی)
اصطلاحنامه فقه
فرهنگنامهها :
منتشر شده:
فرهنگ قرآن(۳۳ جلد)
فرهنگ موضوعی تفاسیر۳) جلد)
فرهنگنامه تحلیل واژگان مشابه در قرآن کريم(۲جلد)
فرهنگنامه تحلیلی وجوه و نظائر در قرآن کريم(۲جلد)
فرهنگنامه اصول فقه۱)جلد)
فرهنگنامه علوم قرآنی۱)جلد)
فرهنگنامه مؤلفان اسلامي(جلد۱و۲)
فرهنگ موضوعی تفاسیر( ۳ جلد )
فرهنگ کاربردی واژگان قرآن(۱ جلد)
در دست انجام:
فرهنگ نامه مولفان اسلامی ج۳و۴
فرهنگ نامه کلام اسلامی
فرهنگ نامه منطق.
موسوعهها:
منتشر شده:
موسوعه علامه شرفالدین (۱۱جلد)
موسوعه شهید اول ( ۲۱جلد(
موسوعه شهید ثانی۳۰) جلد)
موسوعه علامه بلاغی ۹) جلد)
الصحابهالکرام (۳ جلد)
موسوعة الاجماع فى فقه الامامية( ۱ جلد)
موسوعة احکام المرتد(۲ جلد)
در دست انجام:
موسوعه شیخ بهایی(۲۰ جلد)
موسوعه کاشف الغطاء(۴۴ جلد)
موسوعه علامه سید محسن امین(۱۷ جلد)
موسوعه حکیم ابو نصر فارابی(۱۲ جلد)
برخي از کلانپروژهها :
منتشر شده:
سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه(تاکنون ۱۷ اثر منتشر شده است)
اندیشهنامه متفکران مسلمان(تاکنون ۴۷ اثر منتشر شده است)
دانش سیاسی در ایران معاصر(تاکنون ۴ اثر منتشر شده است)
فلسفه فقه سیاسی(تاکنون۴ اثر منتشر شده است)
فقه نظام سیاسی(تاکنون ۵ اثر منتشر شده است)
سیاست در قرآن کریم(تاکنون ۴ اثر منتشر شده است)
موسوعه روایات سیاسی(تاکنون ۴ اثر منتشر شده است)
فقه روابط بینالملل و سیاست خارجی(تاکنون ۳ اثر منتشر شده است)
امنيت در اسلام(تاکنون ۳ اثر منتشر شده است)
روحانیت و سیاست(تاکنون ۹ اثر منتشر شده است)
فلسفۀ زبان و علم اصول (تاکنون ۲ اثر منتشر شده است)
رابطة نفس و بدن(تاکنون ۱۶ اثر منتشر شده است)
توانايىهاى فلسفۀ اسلامى و ربط و نسبت آن با حيات سياسىـ اجتماعى(تاکنون ۳ اثر منتشر شده است)
عقل و دین (تاکنون ۳ اثر منتشر شده است)
اندیشهنامه متکلمان امامیه(تاکنون ۸ اثر منتشر شده است)
انوارالفقاهه(در ۱۰ مجلد منتشر شده است)
الهيات اخلاق(تاکنون ۴ اثر منتشر شده است)
فقه هنر
جامع السعادات
منتقد المنافع
میراث موضوعی فقه و اصول: ارث الزوجه
میراث موضوعی فقه و اصول: ازدواج موقت
میراث موضوعی فقه و اصول: اسداء الرغاب
میراث موضوعی اخلاق و تربیت: (الاشارات و شرح الاشارات)
میراث موضوعی فلسفه و کلام: بداء، جبر و اختیار، علم الهی
طرح رساله های فلسفی وکلامی خواجه نصیر الدین طوسی
طرح رساله های حجاب
اخلاق دين داري
اخلاق مديريت
اخلاق زيستي
مباني روانشناختي تربيت اخلاقي-ديني
پروژهها :
منتشر شده ۷۷۰ طرح؛
در دست انجام ۵۶۵ طرح؛
ترجمهها:
منتشر شده ۲۱ طرح؛
در دست انجام ۱۰ طرح؛
انتشارات
مجموع آثار منتشر شده : ۱۱۱۰ مجلد (۵۲۳ مجلد نشر پژوهشگاه ، ۴۶۹ مجلد نشر بوستان کتاب،۹۸ مجلد مرکز اصفهان، ۲۰مجلد با همکاری مرکزالحضاره ، دار المعارف الحکمية و مرکزالهدف (بیروت) ، ۵ اثر با همکاری سمت.)
نشریات : ۱۲ نشريه
مجلات علمی ـ پژوهشی:
پژوهشهای قرآنی
اسلام و مطالعات اجتماعی
کاوشی نو در فقه
نقد و نظر
مجلات علمی ـ ترویجی:
اخلاق
سایر مجلات:
حوزه
۲ ماهنامه آیینه پژوهش
نشریه الکترونیکی مدیریت دانش اسلامی
۲ فصلنامه ادبيات ديني
۲ فصلنامه علمي تخصصي مطالعات متون اسلامي
۲ فصلنامه علمي تخصصي سيره پژوهي اهل بيت (ع)
نشریه الکترونیکی نو قلم
نرمافزارها:
برخي از مهمترين نرم افزارها :
دانشنامه جامع معارف قرآن: جامع ترين فرهنگ موضوعی قرآن حاوی اطّلاعات تفسير راهنما، فرهنگ قرآن و فرهنگ موضوعی تفاسير
دانشنامه موضوعی مقالات قرآنی: حاوی متن کامل ۱۰۰۰۰ مقاله در زمينه علوم و معارف قرآن
شجره طوبی (کتابخانه ديجيتالی آثار مرکز فرهنگ و معارف قرآن )
نرم افزار فرهنگ موضوعی تفاسير
نرم افزار موبایلی سراج) قرآن)
نرم افزار پرسمان های قرآنی
مأخذ شناسی جامع فقه اسلامی (در شرف اتمام)
نرم افزار «گنجینه مهدویت در قرآن و حدیث».
پایگاههای وب
پایگاههای پژوهشگاه از طريق آدرس زير در دسترس است.
http://.isca.ac.ir
نشر دیجیتال : کتابخوان همراه پژوهان
تمامي آثار پژوهشگاه و ديگر بخش هاي دفتر تبليغات اسلامي اعم از کتابها و مجلات همزمان از طريق پايگاه پژوهان عرضه مي شود http://pajoohaan.ir
کرسیها و نشستهای علمی
کرسی نقد و ترویجی: ۴۰۷ کرسی ( مقام نخست در ميان مراکز و مؤسسات آموزشي ـ پژوهشي کشور)
نشستهای علمی: ۱۴۴۹ نشست علمی
همایشهاي پژوهشگاه :
همایشهای بینالمللی: ۱۹ همايش
برخي از مهمترين همايشهاي بين المللي:
همایش ادیان توحیدی (هفت همایش) ؛۱۳۹۴
همايش« امام مهدی(عج) و آینده جهان» در کشور عراق؛۱۳۹۱
همایش «قرآن و مسائل جامعه معاصر با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی؛ ۱۳۸۵
همایش بینالمللی آموزههای دینی و مسئلۀ نفس و بدن ؛۱۳۸۹
کنگره بین المللی علامه سید عبد الحسین شرف الدین ؛۱۳۸۴
کنگره بین المللی «شهیدین»؛۱۳۸۹ بیروت
کنگره بین المللی علامه محمد جواد بلاغی؛۱۳۸۶
همايش بين المللي آخوند خراساني. ۱۳۹۱
همایشهای ملی : ۴۳ همايش
برخي از مهمترين همايش هاي ملي :
همايش سيره سياسی و حکومتی پيامبر اعظم(ص) ؛۱۳۸۵
سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه؛۱۳۸۷
وحدت اسلامی و امنیت ملی؛۱۳۸۹
روحانیت و انقلاب اسلامی؛۱۳۹۴
گفتگو برای زندگی: بررسی تجربه امام موسی صدر؛۱۳۹۴
همایش بررسی ابعاد سیاسی حقوقی فاجعه منا؛۱۳۹۵
مناسبات نسل جوان و روحانیت ؛۱۳۸۸
اصطلاح نامه و کاربردهای آن در محیط الکترونیکی؛۱۳۸۶
گفتمان مهدویت(ده گفتمان با موضوعات مرتبط با مهدويت)۱۳۸۷-۱۳۷۸
حجاب، مسئولیتها و اختیارات دولت اسلامی؛۱۳۹۴
همایش فقه قرائت با همکاری شورای عالی قرآن ؛۱۳۹۳
همکاریهای علمی :
تعداد همکاریهای علمی داخلي و خارجي : ۱۱۸ مورد
تفاهمنامههاي پژوهشگاه
تفاهمنامههای ملی : ۷۴ تفاهمنامه
تفاهمنامههای بینالمللی : ۱۱ تفاهمنامه
افتخارات پژوهشگاه
تعداد آثار برگزيده پژوهشگاه در جشنواره بینالمللی فارابی: ۶ اثر
تعداد آثار برگزيده در کتاب سال جمهوری اسلامی: ۱۶ اثر
سایر جشنواره ها:
بيش از ۲۰۰ اثر در جشنوارههای مختلف از جمله کتاب سال حوزه، کنگره دینپژوهان کشور، کتاب فصل جمهوری اسلامی، کتاب سال دانشجویی و…. برگزيده شده است.
نشانی پژوهشگاه: قم، چهارراه شهدا، ابتدای خیابان معلم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
تلفن: ۳۷۷۴۴۱۵۲-۰۲۵
دورنگار: ۳۷۷۴۳۱۷۷-۰۲۵
پست الکترونیکی: info@isca.ac.ir
وب سایت: www.isca.ac.ir