شیعه در منابع تاریخی دوره ایوبیان در مصر و شام
چکیده
در دوره ایوبیان، به سبب انقراض دولت شیعی فاطمیان و اعمال سیاست سرکوب‌گرانه و ضدشیعی دولت ایوبی، بستر مناسبتری برای بروز گرایشهای فرقهای مورخان اهل‌سنت در مصر و شام فراهم گردید که میتوانست مواضع واقعی آن‌ها را نسبت به شیعه و مظاهر آن نمایان سازد. رویکرد مورخان مزبور در برابر تشیع و انگارههای آن، مسأله جستار حاضر است که در دو موضوع مصداق حقیقی شیعه در نظر آنان و چگونگی مواجهه‌شان با بنمایههای اعتقادی شیعه نظیر عترت، افضلیت اهل‌بیت، واقعه کربلا، مهدویت و نظایر آن واکاوی شده است. بدین منظورآثار تاریخی شاخص تعدادی از تاریخ‌نگاران سنی‌مذهب این دوره، در دو گروه کلی مورخان متعصب مانند عمادالدین اصفهانی، ابوشامه و ابنواصل و مورخان منصف نظیر ابن‌عدیم، ابنخلکان و سبط ابنجوزی با روش توصیفی ـ تحلیلی مقایسه و مطالعه شده است. دستاورد این پژوهش، نشان میدهد که امامیه اثناعشری، مصداق شیعه رسمی در نگاه این مورخان هستند و باقی فرق، از انشعابهای منحرف آن محسوب میشوند. مواضع اغلب این مورخان درباره بنمایههای اعتقادی شیعه، با اختلافهایی، قرابت زیادی با دیدگاههای امامیه دارد، لذا لعن و تکفیر این مورخان که گاه درباره شیعه مشاهده میشود، متوجه اسماعیلیه و شعبههای آن‌ها بوده و عمدتاً شامل امامیه نمیگردد.
کلیدواژه‌ها
شیعه امامیه اسماعیلیه تاریخنگاری دوره ایوبیان مورخان اهل‌سنت مصر و شام
ثبت دیدگاه شما